Røyking

I 2014 røykte 13 % av Noregs befolkning dagleg. I 1973 røykte 42 % dagleg. Det er mange årsaker til samfunnet har endra haldning til røyk og tobakk. Det var fleire som røykte før. Då hadde me ikkje særleg informasjon om skadeverknadane av røyk. I dag er me meir opplyste og me veit mykje meir om helseskader av å røyka.

Ein person som begynner å røyke i ung alder, har større fare for å verta avhengig og utvikla sjukdom. Jo meir ein røyker, dess større er faren for å få kreft. Ein kan få lungesjukdommar som kols og kronisk bronkitt, lungekreft, skade hjartet og blodårene. Heldigvis er det færre og færre ungdom som røyker.

I 1950-60 åra var det tøft , «inn» og meir vanleg å røyke. Det var heilt vanleg å røyke innandørs, og fleire vart utsatt for passiv røyking. Det kan altså vera skadeleg å verta utsett for føyk frå andre. Det tenkte ein ikkje så mykje på før. Færre barn døyr i krybbedød, og ein av årsakene er at det nesten ikkje vert røykt inne i hus lenger eller under svangerskapet. Babyar og små barn vert ikkje utsett for passiv røyking nå på same måten som for 20-30 år sidan.

Det er fleire grunner til at me har endra haldning til røyking. Det kan vere fordi me har meir informasjon om røyk. Røyk luktar veldig vondt og setter seg i kleda, håret og huda. Tenner og fingrane blir gule og huda vert bleikare av røyking. Både vaksne og ungdom er i dag meir opptatt av utsjånad og helse. Ein som røyker får dårlegare immunforsvar. I dag er det mange som er medvitne på kva røyking kan gjer med både helsa og utsjåande. Det kan vere derfor færre røyker nå enn før. Fleire bruker pengar på kosmetikk, hudpleie og velværeprodukt. Dei fleste trenar og synes det er viktig med god helse. Røyk  har vorte dyrare og det fører til at nokon må tenkje seg om før dei kan bruke så mykje pengar på noko dei eigentleg ikkje treng.

Kjelde: Ekeland, Per Roar, Tellus 9, Aschehoug, 2007, www.ssb.no/royk/

Bildekjelde: Røyking forbudt skilt av Sigmund Krøvel-Velle (http://ndla.no/en/node/95316)